Ostatnia aktualizacja: 05.06.2017 13:38:34

Mononukleoza

Patogenem wywołującym mononukleozę zakaźną jest wirus Epsteina-Barr (HHV-4, EBV, Epstein-Barr virus). Wirus ten należy do herpeswirusów. Zakażenie tym wirusem jest bardzo groźne, gdyż wykazano związek pomiędzy infekcją a rozwojem chorób nowotworowych. Jak dotąd zakażenia wirusem Epsteina-Barr są stosunkowo mało poznane.

Wirus Epsteina-Barr jest bardzo rozpowszechniony. Zakaża tylko ludzi, ale u 90% zakażonych nie daje żadnych objawów klinicznych i pozostaje utajony przez całe życie. Do infekcji dochodzi głównie przez ślinę. Do zakażenia może dojść również poprzez transfuzję krwi i przeszczepy narządów. W pierwszej kolejności wirus atakuje błony śluzowe jamy ustnej i gardła, a następnie limfocyty B. W krajach rozwiniętych do zakażenia dochodzi najczęściej w okresie dojrzewania.

Objawy mononukleozy

Okres wylęgania wirusa Epsteina-Barr trwa średnio 30-50 dni. Mononukleoza jest mało zakaźna. Po infekcji chory jest zakaźny przez 4-6 miesięcy, a niekiedy nawet 1,5 roku. Najczęściej choroba przebiega bezobjawowo. Postać objawowa dotyczy dzieci i osób w podeszłym wieku. Na początku choroby występują objawy zwiastunowe przypominające grypę, które trwają 1-2 tygodnie. Następnie pojawia się zapalenie gardła i migdałków, oporne na tradycyjne leczenie. Typowe objawy to silny ból gardła, trudności w połykaniu, wysoka gorączka, powiększone migdałki pokryte charakterystycznym wysiękiem, wybroczyny na podniebieniu i nieprzyjemny zapach z ust. Objawy zapalenia gardła trwają nie dłużej niż 1-2 tygodnie. Towarzyszy im bolesne powiększenie węzłów chłonnych (nawet do 3 cm średnicy). Objaw ten może utrzymywać się nawet do 6 miesięcy po zakażeniu. Powiększenie śledziony występuje u połowy pacjentów, a wątroby u 10%. Może pojawić się drobna wysypka nasilająca się po podaniu antybiotyków (półsyntetycznych pelicylin), która jest objawem reakcji alergicznej.

Leczenie mononukleozy

W przebiegu mononukleozy nie stosuje leków przeciwwirusowych. Zaleca się odpoczynek, unikanie wysiłku i urazów. Znaczne powiększenie śledziony wymaga obserwacji szpitalnej, bo taki stan grozi jej pęknięciem. W razie konieczności podaje się również leki przeciwzapalne i przeciwbólowe. Choroba zwykle ustępuje samoistnie, a powikłania zdarzają się rzadko. Jednakże sporadycznie mogą wystąpić zaburzenia oddychania spowodowane zwężeniem dróg oddechowych wywołane obrzękiem błony śluzowej jamy ustnej i gardła, powiększeniem migdałków i węzłów chłonnych lub polekową reakcją alergiczną. Pacjentom podaje się wtedy glikokortykosteroidy. Bardzo rzadko mononukleoza może dawać objawy neurologiczne, anemię, zapalenie mięśnia sercowego, pęknięcie śledziony lub wtórne zakażenia bakteryjne. Osoby, które świeżo przebyły mononukleozę lub podobnie przebiegającą inną chorobę zakaźną nie powinny oddawać krwi.

Mononukleoza a ryzyko nowotworu

Zakażenie wirusem Epsteina-Barr zwiększa ryzyko zachorowania na nowotwory. Najsilniejszy związek przyczynowy istnieje z chłoniakiem Burkitta, rakami nosowej części gardła, ziarnicą złośliwą i chłoniakiem nieziarniczym pojawiającym się u biorców przeszczepu lub osób z obniżoną odpornością, zwłaszcza w przebiegu zakażenia wirusem HIV.

Zapobieganie mononukleozie

Obecnie nie ma skutecznego sposobu zapobiegania zakażeniu wirusem Ebsteina-Barr. Toczą się intensywne badania nad szczepionkami, które umożliwiałyby zapobieganie pierwotnemu zakażeniu. Szczepionka taka miałaby największe znaczenie w Chinach i Afryce, czyli w regionach, gdzie odnotowuje się najwięcej zachorowań na nowotwory złośliwe związane z tym patogenem.

Więcej informacji o mononukleozie znajdziesz na stronie: www.mononukleoza.net.pl

 

Komentarze

Podziel się z nami swoją wiedzą! Jeśli masz doświadczenie w tym temacie, napisz kilka słów komentarza. Bardzo dziękujemy!


Potrzebujesz włączonego javascript, aby móc komentować.
Scroll To Top