Brak apetytu u seniora – jakie mogą być jego przyczyny?
Osoby starsze borykają się z różnego rodzaju problemami zdrowotnymi – jednym z nich może być przewlekły brak apetytu. Nie wolno bagatelizować tego stanu – może on skutkować niedoborami pokarmowymi, pogorszeniem stanu zdrowia czy zaostrzeniem przebiegu chorób przewlekłych.
Z tekstu dowiesz się:
- czy brak apetytu u seniorów jest częstym problemem,
- jakie mogą być przyczyny braku apetytu u seniorów,
- czy są skuteczne sposoby na apetyt dla seniora.
Osoby starsze jedzą mniej niż ludzie młodzi i jest to niezaprzeczalny fakt. Wraz z wiekiem spowalnia przemiana materii, dochodzi do różnych zmian hormonalnych oraz obniżenia zapotrzebowania na energię – z tego powodu między 20. a 80. rokiem życia podaż kalorii zmniejsza się o około 1200 kcal u mężczyzn i o 800 kcal u kobiet.
Niestety, problemem wielu starszych osób jest przewlekły brak apetytu – czasami stan ten określa się również mianem anoreksji wieku podeszłego. Szacuje się, że występuje u 20-25% Europejczyków po 65. roku życia. Jest to bardzo niebezpieczny stan dla zdrowia osób starszych. Przewlekły brak apetytu może powodować niedobory pokarmowe (np. niedobór białka, witamin, żelaza), a to z kolei może skutkować utratą masy mięśniowej, upośledzeniem pracy układu odpornościowego i oddechowego, zaostrzeniem przebiegu chorób przewlekłych, a w konsekwencji – zwiększać ryzyko zgonu.
Brak apetytu u seniora – możliwe przyczyny
Brak apetytu u osób starszych może mieć różne podłoże. Najogólniej czynniki, które mogą przyczyniać się do tego stanu, dzieli się na fizjologiczne, patologiczne oraz środowiskowe.
Czynniki fizjologiczne to wszelkiego rodzaju naturalne procesy zachodzące w organizmie seniorów, które mogą wywoływać brak apetytu. Zalicza się do nich:
- zmniejszenie produkcji hormonów odpowiedzialnych za regulację łaknienia (np. cholecystokininy i greliny),
- zmniejszenie liczby i wrażliwości znajdujących się w podwzgórzu neuronów odpowiedzialnych za stymulację apetytu,
- fizjologiczny proces zaniku kubków smakowych oraz słabnący zmysł węchu, co ma olbrzymie znaczenie w regulowaniu apetytu,
- wolniejszy proces opróżniania żołądka, co powoduje szybkie uczucie sytości.
Patologiczne czynniki wywołujące brak apetytu u seniora to przede wszystkim choroby typowe dla wieku podeszłego, takie jak:
- wrzody żołądka,
- nowotwory,
- przewlekła obturacyjna choroba płuc,
- niewydolność nerek,
- choroba wieńcowa,
- demencja starcza,
- depresja.
Brak apetytu u osób starszych może być również efektem czynników środowiskowych, takich jak:
- samotność,
- ubóstwo,
- niepełnosprawność,
- brak pomocy w przygotowywaniu posiłków,
- zaniedbania ze strony opiekunów.
Metody na apetyt dla seniora
Brak apetytu u osoby starszej można w pewnym stopniu zwalczać. Oczywiście niewiele da się zrobić z fizjologicznymi oznakami starzenia, ale jeśli jadłowstręt jest skutkiem ubocznym np. choroby przewlekłej, jej leczenie zazwyczaj pozytywnie wpływa również na chęć spożywania posiłków przez seniora.
Pewne kroki w tym zakresie mogą poczynić także bliscy osoby starszej. Warto zadbać, by podawane w domu posiłki były dopasowane do preferencji i stanu zdrowia seniora. Może on mieć problem ze strawieniem potraw ciężkich i tłustych albo ze schrupaniem świeżych warzyw. Seniora warto zaangażować we wspólne gotowanie – przygotowywanie posiłków pobudza apetyt i może sprawić, że osoba starsza chętniej je zje. Potrawy powinny być kolorowe, ładnie podane, różnorodne – w końcu jemy również oczami.
Jeśli mimo wszystko brak apetytu u seniora nie mija, konieczne może być stosowanie specjalistycznych produktów żywieniowych w postaci napojów i koktajli, które w niewielkiej ilości płynu dostarczają odpowiedniej dawki kalorii, składników odżywczych, witamin i minerałów.
Komentarze
Podziel się z nami swoją wiedzą! Jeśli masz doświadczenie w tym temacie, napisz kilka słów komentarza. Bardzo dziękujemy!