Kiedy warto sięgać po niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ), a kiedy lepiej ich nie stosować?
Niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ) to duża, zróżnicowana grupa leków o działaniu przeciwbólowym, przeciwzakrzepowym, przeciwzapalnym oraz przeciwgorączkowym. Są bardzo często stosowane do zwalczania bólu. Sporo preparatów tego typu można dostać bez recepty, co może stwarzać zagrożenie, gdyż niektórzy pacjenci przyjmują NLPZ zbyt długo lub zażywają kilka rodzajów leków. Co powinno się wiedzieć o NLPZ?
Niesteroidowe leki przeciwzapalne - działanie
Niesteroidowe leki przeciwzapalne hamują cyklooksygenazę (COX). To enzym występujący pod dwoma postaciami: COX-1, który cały czas jest obecny w organizmie oraz COX-2 - uwalniany podczas procesu zapalnego. COX-1 oraz COX-2 odgrywają ważną rolę w syntezie prostaglandyn, czyli przekaźników pobudzających receptory bólowe, powodujących obrzęki oraz gorączkę. NLPZ ograniczają ich aktywność, skutkiem czego jest złagodzenie bólu, obniżenie gorączki i zmniejszenie obrzęków. W tym kontekście szczególnie istotne jest hamowanie COX-2.
Warto zaznaczyć, że prostaglandyna wytwarzana przez COX-1 wpływa na właściwą pracę układu pokarmowego i stan naczyń krwionośnych. To właśnie blokowanie tego enzymu w dużej mierze odpowiada za działania niepożądane niesteroidowych leków przeciwzapalnych. Należy dokładanie zapoznać się z możliwymi skutkami ubocznymi tego typu preparatów, na przykład uważnie przeczytać ulotkę leku Ketonal.
Niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ) - substancje czynne
Niesteroidowe leki przeciwzapalne występują w wielu odmianach, dlatego na rynku można znaleźć wiele preparatów znacząco różniących się składem. Najczęściej spotykane substancje zalicza się do grupy kwasów karboksylowych, między innymi:
- kwas salicylowy oraz salicylany - na przykład: salicylan sodu, diflunizal, kwas
- acetylosalicylowy;
- kwasy arylooctowe - np.: alklofenak, indometacyna;
- kwasy arylopropionowe - np.: ibuprofen, ketoprofen, naproksen;
- pochodne kwasu fenamowego - np.: kwas nilfuminowy;
- pochodne kwasu pirazonowego - np.: etodolak.
- pirazolony,
- oksykamy,
- koksyby,
- inne - np.: nabumeton, nimesulid.
Stosuje się również związki, które nie są kwasami karboksylowymi, takie jak:
Niesteroidowe leki przeciwzapalne - wskazania i przeciwwskazania
Niesteroidowe leki przeciwzapalne nie powinny być stosowane przez wszystkich, z czego wiele osób nie zdaje sobie sprawy. Niekontrolowane stosowanie NLPZ może stwarzać poważne zagrożenie dla zdrowia, a nawet życia.
Niesteroidowe leki przeciwzapalne - wskazania
Niesteroidowe leki przeciwzapalne mogą być zażywane w celu zmniejszenia bólu o nasileniu słabym bądź umiarkowanym. Pomagają w przypadkach bólów o różnym umiejscowieniu. Sprawdzą się chociażby przy bólach głowy lub zębów, bólach mięśniowych i kostno-stawowych, a także podczas bolesnych menstruacji.
NZLP stosuje się również w schorzeniach reumatycznych oraz do obniżenia gorączki. Doraźnie mogą być zażywane w przypadku zawału serca lub niestabilnej dusznicy bolesnej. Przydają się do zapobiegania udarom bądź zakrzepom.
Niesteroidowe leki przeciwzapalne - przeciwwskazania
Niesteroidowe leki przeciwzapalne nie mogą być stosowane przez dzieci poniżej dwunastego roku życia. Unikać powinny ich również osoby zmagające się z określonymi chorobami układu pokarmowego i układu krążenia. Przeciwwskazanie stanowi poważna niewydolność wątroby albo nerek, jak i zaburzenia czynności tych narządów. Negatywne działanie NLPZ mogą powodować różne inne choroby - skaza krwotoczna czy toczeń rumieniowaty. Kobiety w ciąży, zwłaszcza w III trymestrze, także nie powinny sięgać po te leki.
Należy przypomnieć, że NLPZ nie można łączyć. Ponadto przyjmowanie niektórych leków o innym działaniu (moczopędnym, nasercowym etc.) może być przeciwwskazaniem do stosowania NLPZ. Niesteroidowe leki przeciwzapalne muszą być unikane przez ludzi z alergiami na którąkolwiek z substancji znajdujących się w składzie produktu.
Niesteroidowe leki przeciwzapalne od lat cieszą się niesłabnącą popularnością. Stosując je, nie powinno się zapominać o zasadach bezpieczeństwa i konsultacji z lekarzem bądź farmaceutą. W przeciwnym wypadku można poważnie pogorszyć stan swojego zdrowia.
Komentarze
Podziel się z nami swoją wiedzą! Jeśli masz doświadczenie w tym temacie, napisz kilka słów komentarza. Bardzo dziękujemy!