Ciąża pozamaciczna
Charakterystyka zjawiska
Ciążą pozamaciczną (łac. graviditas extrauterina) lub inaczej ciążą ektopową nazywa się sytuacje, w których dochodzi do zagnieżdżenia zarodka poza błoną śluzową jamy macicy. Najczęściej jest to światło jajowodu. Embrion nie może się prawidłowo rozwijać w takich warunkach, nie ma także możliwości, aby przenieść go do wnętrza macicy. Ciąża najczęściej kończy się poronieniem samoistnym lub sztucznym, a nierzadko zagraża życiu matki. Najniebezpieczniejsze są sytuacje w których dochodzi do pęknięcia jajowodu i krwotoku do jamy otrzewnej, co prowadzi do wstrząsu hipowolemicznego, spowodowanego zmniejszeniem objętości krwi krążącej. Może on spowodować niewydolność wielonarządową oraz śmierć.
Etiologia i umiejscowienie ciąży ekotopowej
Najczęściej zaburzenie rozwoju ciąży jest wynikiem upośledzenia funkcji jajowodu. Zauważa się korelację między ciążą ektopową a przebytym zapaleniem miednicy mniejszej lub przebytymi operacjami na jajowodach. Leczenie niepłodności techniką wspomaganego rozrodu (między innymi in vitro) także może prowadzić do większej podatności na nieprawidłowe zagnieżdżenie zarodka, podobnie jak wcześniejsze wystąpienie ciąż pozamacicznych, sztuczne poronienia, niektóre metody antykoncepcji (wkładka domaciczna). Najczęściej zarodek patologicznie zagnieżdża się w jajowodzie w części bańkowej, rzadziej w cieśni lub strzępkach jajowodu. Sporadycznie rejestruje się przypadki ciąży jajnikowej, brzusznej i szyjkowej, kiedy embrion lokuje się w szyjce macicy.
Diagnostyka
Wczesne stadium ciąży pozamacicznej prawie nie daje objawów. Charakterystyczne zmiany prowadzące do wstrząsu pojawiają się później. Pacjentka zgłasza, że jest w ciąży, którą potwierdza stężenie hormonu hCG w surowicy oraz zatrzymanie kilka tygodni wcześniej miesiączki. Teraz zaś obserwuje się krwawienie z dróg rodnych skojarzone z silnym bólem brzucha po jednej stronie. Dochodzi do tego przyspieszenie akcji serca, wystąpienie potów i bladość powłok skórnych, które zwiastują wstrząs. Objawy należy różnicować z ostrym zapaleniem wyrostka robaczkowego, czynnym ogniskiem endometriozy, pęknięciem torbieli jajnika lub skręceniem przydatków.
Postępowanie i leczenie
Ciąża pozamaciczna ulega poronieniu samoistnemu do jamy otrzewnej (tzw. poronienie trąbkowe), co może zagrażać życiu matki, może także dojść do pęknięcia jajowodu z objawami wstrząsu. Stąd bierze się dość wysoka jak na współczesne standardy śmiertelność kobiet w tej grupie. Dlatego każda rozpoznana ciąża ektopowa jest wskazaniem do leczenia. Jeśli jest to wczesne stadium, nie ma objawów wstrząsu lub pęknięcia jajowodu, przyjmuje się postępowanie wyczekujące z monitoringiem stanu zdrowia kobiety. Niektóre przypadki leczy się metotreksatem, antagonistą kwasu foliowego, który zaburza syntezę DNA i prowadzi do obumarcia ciąży. Często jednak postępowaniem z wyboru jest interwencja chirurgiczna za pomocą laparoskopii lub laparotomii, czyli otwarcia powłok brzusznych.
Komentarze
Podziel się z nami swoją wiedzą! Jeśli masz doświadczenie w tym temacie, napisz kilka słów komentarza. Bardzo dziękujemy!